Είσαι είκοσι, τριάντα, σαράντα ή ακόμα και πενήντα και δεν ξέρεις πού πας, πού πατάς; Δεν ξέρεις τι ζητάς;
Σε απολύσανε; Χώρισες; Δεν έχεις καλή σχέση με τα παιδιά ή τους γονείς σου; Βαριέσαι ελεεινά; Νιώθεις ήρωας καφκικού μυθιστορήματος; Τίποτα απ’ όλα αυτά; Όλα μαζί;
Ουφ! Κουράστηκα!
Άσε με να σου το πω απλά. Αν τα προβλήματα σε καταπίνουν κι η καθημερινότητα σε πνίγει, αν το περιβάλλον σου σε ζηλεύει και σε θεωρεί πετυχημένο αλλά εσύ νιώθεις ανικανοποίητος και άδειος…
Δεν έχεις βρει τον δρόμο σου.
Θα μου πεις: μεγάλη κουβέντα… γιατί ανακάτεψα πολλά πράγματα μαζί, και γιατί ο δρόμος σημαίνει κάτι διαφορετικό για τον καθένα μας…
Εντάξει, ρε φίλε. Δίκιο έχεις. Μεγάλη κουβέντα. Αλλά, για δες το αφαιρετικά!
Σε τελική ανάλυση, στο τέλος της ημέρας που λένε και στο χωριό μου ανατολικά της Οξφόρδης, ένα πράγμα έχει σημασία. Κάτι σε τρώει. Και αυτό το κάτι τρώει κι εμένα, και τον Κώστα και την Έλλη και χίλιους-δυο ακόμα.
Όπως πολύ σωστά σκέφτηκες, αυτό το κάτι «ενσαρκώνεται» διαφορετικά για σένα και για τον καθένα.
Εξαρτάται από τις ανάγκες σου.
Ορίστε, λοιπόν, το μεγαλείο της αφαίρεσης! Οι ανάγκες. Και πιο συγκεκριμένα, η ικανότητα να βρίσκουμε τον τρόπο να εκφράζουμε τις ανάγκες μας με τρόπο που αυτές να γίνονται αντιληπτές από το περιβάλλον μας.
Δεν το μαθαίνουμε στο σχολείο, δεν μας το μαθαίνουν στο σπίτι. Εκπαιδευόμαστε εμπειρικά, αλλά αυτή η εκπαίδευση εμπεριέχει fuzziness. Ασάφεια.
Εξηγούμαι:
Είσαι μωρό – βρέφος – και πονάει η κοιλιά σου. Δεν μπορείς να το πεις. Η ανάγκη σου είναι να σταματήσει να πονάει η κοιλιά. Κι ίσως για να λυτρωθείς να πρέπει να γεμίσεις την πάνα σου. Αλλά, κλαίγοντας, λαμβάνεις μια πιπίλα βουτηγμένη σε μέλι! Είναι γλυκιά και σε βοηθά να ξεχάσεις για λίγο τον πόνο στην κοιλιά.
Είσαι παιδί και θες να παίξεις. Δεν θέλεις να διαβάσεις. Οι γονείς σου ούτε να το ακούσουν δεν θέλουν! Κι επειδή ποτέ δεν δέχτηκαν πως ως παιδί δεν θες να διαβάσεις αλλά να παίξεις λες πως πονάει το κεφάλι σου. Δεν διαβάζεις, δεν πας σχολείο. Αλλά, ούτε και παίζεις. Λαμβάνεις DEPON.
Είσαι στην ήβη ή στην εφηβεία. Ερωτευμένος… Κι είναι Χριστούγεννα. Είναι αυτονόητο πως θα περάσεις τις γιορτές με την οικογένειά σου. Και μελαγχολείς αφού θα ήθελες να περάσεις για πρώτη φορά τις γιορτές με το έτερο ήμισυ. Η μαμά σου σε ρωτάει αν παίρνεις ναρκωτικά κι αποφασίζει να σε πάει στα μαγαζιά να ψωνίσεις.
Ζονγκ! Γενικά Ζονγκ!
Αυτή η παράνοια – εντάξει, καθ’ υπερβολή παράνοια – είναι το πρόβλημα των περισσότερων από εμάς. Δεν έχουμε μάθει να εκφράζουμε τις ανάγκες μας σωστά. Μερικές φορές δεν μπορούμε καν να αντιληφθούμε τις ανάγκες μας!
Κατάλαβες τώρα το πρόβλημά σου; Δεν εκφράζεις τις ανάγκες σου. Γιατί; Θες να σου πω; Ορίστε!
Επειδή οι φόβοι σου βάζουν όρια στη φαντασία σου
Επειδή σου έμαθαν στραβά το «πρέπει να σέβεσαι το περιβάλλον σου» κι εσύ το υπακούς, υπακούς στις επιταγές του
Επειδή δεν έχεις μάθει να μεταφράζεις αυτά που νιώθεις σε ανάγκες
Επειδή τέλος πάντως το περιβάλλον σου, σου έμαθε όσα σου έμαθε, αλλά «ξέχασε» να σου πει για τις ανάγκες. Ό,τι κατάλαβες – κατάλαβες μόνος σου.
Αυτός είναι ο λόγος που οι γιορτές σου φέρνουν θλίψη. Αυτός είναι ο λόγος που τρέχεις από δραστηριότητα σε δραστηριότητα και τίποτα δεν σε γεμίζει. Γι’ αυτό ενώ όλοι σε ζηλεύουν για την «καλή» δουλειά σου, εσύ νιώθεις μίζερα άδειος.
Αν δεν ξέρεις τί θέλεις, αυτονόητο είναι πως δεν ξέρεις τί να ζητήσεις από τη ζωή. Τί να διεκδικήσεις.
Αναλώνεσαι. Χάνεσαι. Πιστεύεις πολλές φορές τους άλλους πως όλα είναι καλά – αλλά ανεβάζεις πίεση, βγάζει ψωρίαση, σου πέφτουν τα μαλλιά. Αφιερώνεσαι στην καριέρα σου και χάνεις τη ζωή σου. Κυνηγάς μια χίμαιρα. Κι είναι χίμαιρα γιατί εσύ ο ίδιος την έκανες τέτοια. Η ευτυχία έχει ονοματεπώνυμο. Είναι οι ανάγκες σου ικανοποιημένες.
Γι’ αυτό καλέ μου φίλε, ειδικά αν εμπίπτεις στην κατηγορία των «πνιγμένων», αυτή τη χρονιά δεν θα σου ευχηθώ να έρθει να σε βρει ο Αη Βασίλης. Δεν χρειάζεσαι τάμπλετ, άιφον, ή ταξίδι στις Μπαχάμες. Κι αν είσαι άνεργος, πριν να ευχηθείς να βρεις μια δουλειά (πρόσεξε αυτά που εύχεσαι πραγματοποιούνται), σκέψου πρώτα τί θες.
Ναι, αυτές τις γιορτές σου εύχομαι να καθίσεις μόνος σου – έστω για μια-δυο ωρίτσες – και να μιλήσεις λίγο με τον καλύτερο φίλο σου, τον εαυτό σου.
Δεν πιστεύω στα συνωμοτικά σύμπαντα! Πιστεύω στη δύναμη του ανθρώπου. Ε, αν αποφασίσεις τί θέλεις, τότε έχεις τη δύναμη!
Αυτά.
Καλά Χριστούγεννα και καλή Πρωτοχρονιά.