«…Μέρα, κότερο, εσωτερικό, μια μπόσα νόβα του Φρανκ Σινάτρα στο ραδιόφωνο.
Τόνυ: Γιατί με αναγκάζεις να το κάνω αυτό ρε γαμημένε χοντρομαλάκα;
Πούσι: Ποιο Τόνυ, ποιο;
Τόνυ: Πότε σε τουμπάρισαν, πες μου και όχι ψέματα.
Πούσι: Ποιοι; Τι; …(καταρρέει)…με κρατούσαν Τόνυ, θα με έχωναν μέσα.
Τόνυ: Πόσο;
Πούσι: Τριάντα μέχρι ισόβια. Δεν είχα επιλογή.
Τόνυ: Πόσο καιρό; Πόσα ξέρουν;
Πούσι: Ενάμιση χρόνο…ίσως και λιγότερο.
Πώλι: Παλιομαλάκα!
Πούσι: Να σας εξηγήσω…τους έλεγα φούμαρα…ίσα να τους δίνω κάτι…ποτέ δε θα έλεγα κάτι που θα σε έβαζε σε μπελάδες Τόνυ…
(Ο Σίλβιο πάει στο κατάστρωμα. Ο Τόνυ βγαίνει και ξανάρχεται μετά από λίγο. Είναι όλοι συντετριμμένοι.)
Πούσι: Να βάλω λίγη τεκίλα; (ο Τόνυ γνέφει ναι, ο Πώλι σερβίρει τρία ποτήρια, τσουγκρίζουν, πίνουν. Ο Πούσι ξαναβάζει, ο επιστρέφει, ο Πούσι μιλάει για το πώς έγλειφε μια γκόμενα παλιά, γελάνε.)
Τόνυ: Έι, Πους…μας δουλεύεις, έτσι; (ο Πούσι οπισθοχωρεί.)
Πούσι: Όχι στο πρόσωπο, ο.κ.; τουλάχιστον αυτό. Και όχι στα μάτια.
Πώλι: Σε είχα σαν αδερφό μου.
Τόνυ: Όλοι μας. (βγάζουν τα όπλα τους.)
Πούσι: Τι; (κλαίει.) Χριστέ μου… να καθίσω… δε με κρατάν’ τα πόδια μου… σε πειράζει Τόνυ;.. να καθίσω;
(ο Τόνυ τον πυροβολεί στο στήθος, ο Πώλι και ο Σίλβιο τον πυροβολούν, ο Πούσι πέφτει. Άλλοι δύο πυροβολισμοί. Αλυσοδένουν το πτώμα και το πετούν στη θάλασσα.)
Κάπως έτσι, μια δεκαετία πριν ο Τόνυ Σοπράνο καθαρίζει τον κολλητό του από τη συμμορία, αφού ανακάλυψε ότι είχε γίνει καρφί του FBI.
Το 1999 στην αμερικανική τηλεόραση ξεκινάει η σειρά που θα εγκαινίαζε τη χρυσή δεκαετία των τηλεοπτικών σειρών της σύγχρονης εποχής. Και η δεκαετία αυτή ξεκίνησε βεβαίως, με ένα γνήσιο αμερικάνικο προϊόν: μια γκαγκστερική σειρά.
Οι Sopranos, με ήρωα τον αρχηγό μιας φαμίλιας του Νιου Τζέρσεϋ που πάσχει από κατάθλιψη, σκάνε στα μούτρα του αμερικανού τηλεθεατή λίγους μήνες προτού τα αεροσκάφη στουκάρουν στους δίδυμους πύργους και αλλάξουν τον κόσμο.
Για έξι σεζόν άναυδοι οι τηλεθεατές παρακολουθούσαν την καθημερινότητα μιας οικογένειας, πνιγμένη στις ενοχές, τη ρουτίνα και το αίμα. Με μια υποκριτική ημιτονίων, που όμοιά της δεν είχε ξαναγίνει σε τηλεοπτική σειρά, εναγωνίως βλέπαμε τον Τόνυ να ξεπαστρεύει «εχθρούς» αμέσως μετά την επίσκεψή του στο κολλέγιο της κόρης του, να επιζεί από απανωτές απόπειρες δολοφονίας, και να ρίχνει στο κρεβάτι όλες τις γυναίκες –σχεδόν- της σειράς, εκτός από αυτή που ήθελε πιο πολύ.
Ο Τόνυ βλέπει κρυφά μια ψυχαναλύτρια, διευθύνει μια οργάνωση με προκάλυψη τη διαχείριση σκουπιδιών, έχει μια «τακτοποιημένη» οικογενειακή ζωή, ένα γιο και μια κόρη στην εφηβεία, κάμποσες ερωμένες που εναλλάσσονται, μια παρέα από ατίθασους και αμόρφωτους πιστολάδες, μια συμπλεγματική μάνα που του δημιουργεί συνεχώς ενοχές, και είναι ένα γοητευτικότατο παλιοτόμαρο που παρ’ όλη την εξωφρενική ζωή του, σε κάνει να τον νιώθεις…δικό σου άνθρωπο.
Βεβαίως ακόμη τότε τα Φιλαράκια, τα περιβόητα Friends, ήσαν στο απόγειό τους. Οι Σοπράνος έχουν εξαιρετική επιτυχία, αλλά κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ακόμη, στις αρχές των 00ς τα σήριαλ με τους θετικούς ήρωες κυριαρχούν. Σχεδόν ταυτόχρονα μεταδίδεται η Δυτική Πτέρυγα, το West Wing, όπου μπαίνοντας στα άδυτα του Λευκού Οίκου, βλέπουμε έναν πρόεδρο της Αμερικής εξαιρετικά δημοκράτη και δίκαιο. Και μάλιστα στα χρόνια του Τζορτζ Μπους, ε; Τα Φιλαράκια και η Δυτική Πτέρυγα, μαζί με το ένδοξο Sex & the City αποτελούσαν τις τελευταίες αναλαμπές των θετικών προτύπων στους τηλεοπτικούς δέκτες. Πολύ γρήγορα οι ανήθικοι ήρωες θα κατέκλυζαν τα νοικοκυριά.
Δύο σκαστά χρόνια μετά την καφρίλα του Μπιν Λάντεν, ξεκινάει το 24. Ο Κίφερ Σάδερλαντ είναι ο πράκτορας Τζακ Μπάουερ. Αδιάφθορος, χωρισμένος με μια κόρη, παραπαίει ανάμεσα στα συντρίμμια της προσωπικής του ζωής και στον ιλιγγιώδη ρυθμό των εικοσιτετράωρων υποθέσεων που έχει να αντιμετωπίσει. Για να προασπίσει τη δημόσια ασφάλεια, στέλνει τα ανθρώπινα δικαιώματα των συλληφθέντων στο διάολο κάθε τρεις και λίγο και με τον παραδοσιακό αμερικάνικο τρόπο, δηλαδή με μπουνιές και σφαίρες, συλλαμβάνει όλα τα παλιόμουτρα επιτυχώς, βγαίνοντας στο τέλος κάθε φορά κουρέλι συναισθηματικά. Βλέπετε, όσο τους πλακώνει δεν τρέχει κάστανο, μετά αισθάνεται άδειος και κοινωνικά παράταιρος. Πρώτα το ξύλο, οι ενοχές μετά.
Κι ύστερα ήρθαν οι Έλληνες…
Πως το έλεγε ο δάσκαλος Κλιντ, όταν ήρθε μούρη με μούρη με τους ληστές; «Αγοράκια μου ρίξτε τα όπλα σας, δε θα σας αφήσουμε να φύγετε/ -Ποιοι δηλαδή ρε μαλάκα; / -Ο Σμιθ, ο Γουέσον κι εγώ..». Έτσι ακριβώς κάνει ντου ο «δικός» μας Μάικλ Τσίκλις. Ο Ελληνοαμερικανός πρωταγωνιστής του the Shield, που από το 2002, ξεκίνησε να κλέβει τα βαποράκια και τους εμπόρους, να τσαμπουκαλεύεται αβέρτα, να πυροβολεί στο ψαχνό και να τινάζει τις θεαματικότητες στο ψαγμένο κοινό των οικονομικά δραστήριων θεατών.
Παράλληλα τα συνδρομητικά κανάλια ξεκινάνε τις δικές τους προχωρημένες παραγωγές, έχοντας δύο μεγάλα ατού στην πλάτη: οι τηλεθεατές τους τα παρακολουθούν με κινηματογραφική λογική και δεύτερο και σημαντικότερο: δεν υπόκεινται στη λογοκρισία, όπως τα κανάλια ελεύθερης μετάδοσης. Οπότε…unleash hell, ελευθερώστε την κόλαση, και ξεκινάμε με τη δεύτερη «μεγάλη» σειρά, τη Ρώμη. Όπως και το Sopranos, έτσι και το Rome είναι αρκούντως ελευθεριάζον και ανήθικο. Ο Λούκιος Βορένος και ο ακόλουθός του Τίτος Πούλος, τριγυρνάνε στην ακόλαστη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, όπου έκθαμβοι βλέπουμε τον κόσμο προτού την εμφάνιση της Χριστιανικής ηθικής. Οι σκλάβοι είναι σκεύη ηδονής και απροκάλυπτης εκμετάλλευσης, ο Τίτος σφάζει εκατοντάδες κόσμο με τη σπάθα του, και η παλιά σειρά του BBC Εγώ, ο Κλαύδιος, μοιάζει μπροστά της, με παραγωγή της Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Ο ηθικά σχεδόν νεκρός Πούλος σκοτώνει ακόμη και τον ίδιο τον Κικέρωνα, ο αθεόφοβος, αφού του πάρει φρούτα από τον κήπο του, και μάλιστα με μνημειώδη ψυχραιμία. Οι φονιάδες πλέον δε μορφάζουν με κακία, ούτε κυνηγάνε το θύμα ντε και καλά μοβόρικα. Απλώς κάνουν τη δουλειά τους.
Δύο σεζόν προτού ανεμίσουν οι ρωμαϊκοί χιτώνες στις οθόνες μας, το 2003, ένα ζευγάρι φιλοχρήματων πλαστικών χειρουργών κυνηγάνε λεφτά, γυναίκες, διασημότητα, πλούτο και γίνονται όλο και πιο ανήθικοι με την εναλλαγή των επεισοδίων. Το Nip/Tuck μας ξεναγεί στο Μαϊάμι της επιδειξιομανίας, του φουλ καπιταλισμού των αρπακτικών, και με ένοχη ηδονοβλεψία εξοικειωνόμαστε με νυστέρια που σκίζουν σάρκες, με σκαρπέλα που σπάνε μύτες, με σωλήνες που κάνουν λιποαναρρόφηση, με σύριγγες που καρφώνονται στα ζυγωματικά με ανατριχιαστική ακρίβεια, και καθώς το Bang & Olufsen cdplayer του χειρουργείου, παίζει το Vincent του Don McLean, με νοσταλγία αναπολούμε το ρομαντισμό του FightClub. Ευτυχώς μια σεζόν μετά, έρχεται ένας άλλος γιατρός να σώσει λίγο την ιατρική αξιοπρέπεια, στο House M.D. όπου ο Χιου Λώρι, υποδύεται τον κάργα αντικοινωνικό γιατρό Τζέημς Γουήλσον, αλλά τουλάχιστον σώζει κάποιες ζωές, προτού έρθει λίγο αργότερα ο Πάτρικ Ντέμπσι στο Grey’s Anatomy και κοντέψει να τινάξει στον αέρα την ιατρική του καριέρα για μια ειδικευόμενη γιατρίνα. Το αίσθημα στο νοσοκομείο του Σηάτλ στο Grey’s πάει σύννεφο, αλλά αυτό είναι ελάχιστο αντίβαρο μπροστά σε αυτά που έρχονται!
Ανάμεσα στα Nip/Tuck και στη Ρώμη, μια σειρά που γνώρισε μόνο δύο σεζόν, και έσβησε άδοξα, μας ξεναγεί στην Αμερική του κραχ. Ένα περιπλανώμενο λούνα παρκ, με ένα διευθυντή νάνο, και αστέρια το ανδρόγυνο, το μέντιουμ, τη γυναίκα με το μούσι, τον τυφλό μάγο, τις φτηνιάρες στριπτιζέζ και έναν οραματικό χαμάλη, βαδίζει, διασχίζοντας τα σκονισμένα λιβάδια σε μια μετωπική με τον ίδιο το δαίμονα, που έχει καταλάβει το σώμα ενός ευαγγελιστή ιεροκήρυκα. Το Carnivale, μας άφησε στα κρύα του λουτρού, αλλά τα μαύρα μάτια του μανιασμένου ιερέα μένουν αξέχαστα.
Στη σειρά αυτή κάνει την εμφάνισή του ένας ηθοποιός που είχε διαπρέψει ως τότε σε μικρούς ρόλους, αλλά που ένα χρόνο αργότερα, το 2005, θα υποδυόταν την πιο σιχαμένη κατσαρίδα των αμερικανικών φυλακών. Ο Ρόμπερτ Κνέπερ, ο περιβόητος T-Bag, των φυλακών Fox River, ο βιαστής ανηλίκων, που ξερογλείφεται κάθε φορά που βλέπει τον πρωταγωνιστή Lincoln, στο Prison Break, και που αναγκαστικά στο τέλος γίνεται σύμμαχός του, είναι ο κορυφαίος μιας αγέλης καθαρμάτων, που ο καλύτερος έχει ξεκληρίσει την οικογένειά του, και όλοι μαζί μας οδηγούν στην πιο θεαματική απόδραση που είδαμε ποτέ.
Με το τέλος της δεύτερης σεζόν του Prison Break, ξεκινάει η πιο κυριλάτη δημιουργία της δεκαετίας. Mad Men.
Βρισκόμαστε στα 1960, στα γραφεία μιας διαφημιστικής, ο καπιταλισμός απογειώνεται, το κάπνισμα ακόμη κάνει καλό στην υγεία, και ο ψυχρός πόλεμος είναι πολύ μακριά από τη γλυκιά ζωή του Ντον Ντρέηπερ, του ταλέντου και επικεφαλής του δημιουργικού της εταιρείας. Ο Ντον είναι παντρεμένος με μια ζωή βγαλμένη λες από διαφημιστικό σποτ, και στο γραφείο του περιτριγυρίζεται από σεξιστές συναδέλφους, γραμματείς – bimbo-ερωμένες και μόνο, και βεβαίως καπνίζει αρειμανίως συνέχεια, όπως όλοι: από τους επιβάτες μέσα στα αεροπλάνα μέχρι τους γυναικολόγους καθώς εξετάζουν τους ασθενείς τους. Ο Ντον είναι αριβίστας, ξενοκοιμάται ασυστόλως, και κρύβει ένα σωρό σκελετούς κάτω από το καινούριο του πουκάμισο με τα ατσαλάκωτα μανίκια. Αλλά δε λερώνεται όπως ο επόμενος.
Ο Dexter, είναι αιματολογικός αναλυτής στην αστυνομία του Μαϊάμι, (κάτι γίνεται με αυτή την πόλη), πάσχει από αϋπνίες, και όταν τα παίρνει με τους κακούς τους καθαρίζει μοναχός του. Αυτές είναι οι σύγχρονες αστυνομικές μέθοδοι, κυρίες και κύριοι, τύφλα να έχει ο δικαστής Ντρεντ. Ο Μάικλ Χωλ με το παρανοϊκό από την αϋπνία βλέμμα δίνει νέες διαστάσεις στην αστυνομική έρευνα και αποσυμφορίζει τις φυλακές!
Και κάπου εδώ μπουκάρει ο άρχοντας του σκότους. Ο βασιλιάς της μεθαμφεταμίνης. Ο υπερταλαντούχος φυσικός, που σπάει τα όρια και τα κάνει όλα λαμπόγυαλο. Ο Μπράιαν Κράνστον ως Γουώλτερ Γουάιτ, στο Breaking Bad, ίσως στην πιο φτηνιάρικη αισθητικά σειρά από όλες, πετάει κάθε έννοια του αναμενόμενου στην πυρά. Θα πως μόνο το στόρι χοντρικά: Καθηγητής φυσικής, ολίγον λούζερ, που δουλεύει μεροκαματιάρικα στο τοπικό Γυμνάσιο, έχει ένα δεκαεφτάχρονο παραπληγικό γιο και μια έγκυο γυναίκα. Τα απογεύματα, για να τα φέρει βόλτα, πάει και στο τοπικό πλυντήριο και καθαρίζει τα αμάξια των μαθητών του. Ταυτόχρονα μαθαίνει ότι πάσχει από καρκίνο και ότι του μένουν έξι μήνες ζωής. Η θεραπεία κοστίζει όσο όλα τα λεφτά που έχει βγάλει στη ζωή του. Σε μια εξόρμηση με το μπάτσο μπατζανάκη του, σε ένα μπλόκο ναρκωτικών, βλέπει ένα πρώην μαθητή του που έχει γίνει βαποράκι. Τον πλησιάζει και του προτείνει να του φτιάχνει κρίσταλ μεθ και να του δίνει να το πουλάει. Η μεθαμφεταμίνη του Γουώλτερ είναι η καλύτερη που έχει πέσει ποτέ στην αγορά. Τα τζάνκια κάνουν σαν τρελά και το ίδιο και οι εμπόροι που τον ψάχνουν μανιωδώς. Μέχρι ο γουώλτερ να γίνει ο πλούσιος βαρώνος της πιάτσας, τα μάτια σας πιάνονται από το γούρλωμα και από τη μια εξωφρενική σκηνή που διαδέχεται την άλλη. Μια ιστορία που θα μπορούσε να είναι και ελληνική, η πιο ανατρεπτική σεναριακά σειρά που έχω δει ποτέ.
Οι Ρωμαίοι ξανάρχονται!
Σχεδόν ταυτόχρονα, οι παρακμιακοί Ρωμαίοι ξανασκάνε μύτη πιο ξετσίπωτοι από ποτέ. Σε μια υπερβίαιη παραβολή του Σπάρτακου, το Spartacus, του 2010,με την κομικσική αισθητική του 300, μας βουτάει στο αίμα και το αχαλίνωτο σεξ. Όλοι με όλους και ένας ξέχωρα. Ο Σπάρτακος σφάζει κόσμο στην αρένα μπας και καταφέρει να ξαναβρεί τη χαμένη του σύζυγο, σαν το Ρωμαίο Τζάνγκο ένα πράγμα, και η ανηθικότητα της εποχής ρέει σαν ποτάμι από τους δέκτες. Σε μια προχριστιανική κοινωνία, χωρίς ηθικές αναστολές και μηχανισμούς ενοχών, ο Θρακιώτης Σπάρτακος επιβιώνει σα λαμπερό αστέρι μέσα στο βούρκο. Δυστυχώς, ο πολλά υποσχόμενος πρωταγωνιστής θα χάσει ένα χρόνο μετά τη ζωή του από την επάρατη νόσο. Ο Άντυ Γουήτφιλντ θα παίξει σε μια αλησμόνητη πρώτη σεζόν, προτού τον διαδεχθεί, με τις ευλογίες του, ο Λίαμ Μάκενταϊρ.
Και μετά έμειναν τρεις!
(κουράγιο, το άρθρο φτάνει στο τέλος του)
Οι γιοι της αναρχίας, Sons of Anarchy, είναι μια σειρά – όνειρο για όσους ήθελαν πάντα να έχουν μια τσόπερ μοτοσυκλέτα. Συμμορίες χαρλεάδων, με πέτσινα και όλη τη σχετική θεματολογία, μαλλιά, μπότες, μπύρες, γκόμενες, γκάζια και ανοιχτά χάιγουεη, πάνε πάνω κάτω επάνω στις τσοπεριές, και πουλάνε ντραγκς, προστασίες, πλακώνονται, γκομενίζουν, ενώ ακούμε ροκιές για υπόκρουση και θαυμάζουμε για άλλη μια φορά το ταλέντο των Αμερικάνων να βγάζουν λεφτά πουλώντας την παρακμή τους.
Το παιχνίδι των θρόνων, Game of Thrones, για κάθε εραστή-τρελαμένο φαν του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών, στην πιο βίαιη εκδοχή του, γεμάτο αίμα (τι πρωτότυπο), σεξ (μη μου πεις), βρωμόλογα (άντε καλέ, δε σε πιστεύω), καθάρματα (σοβαρά μιλάς τώρα;) και τον πιο μοβόρο νάνο από την εποχή του Νίκου Ρίζου. Και επειδή ο Ρίζος δεν ήταν ποτέ κακός στην οθόνη, φαντάζεστε για πόσο κακό μιλάμε. Οι γυναίκες εδώ είναι σαν να έχουν βγει από Σουηδική τσόντα του ’70, τα ψηφιακά βασίλεια δίνουν και παίρνουν, μέχρι και γλώσσα ιδιαίτερη έχουν φτιάξει, μιλάμε για το Star Wars με σπαθιά και περισσότερες γκόμενες.
Και κλείνω, ακούραστε αναγνώστη μου, με το πιο φρέσκο τηλεοπτικό φρούτο, τον Κάιζερ Σόζε της μικρής οθόνης, τον αδίστακτο –Τσοχατζόπουλος επί δέκα και βάλε- Φράνκ Άντεργουντ, κατά κόσμον Κέβιν Σπέησι, στο πολιτικής θεματολογίας House of Cards. Ο εκδικητικός γερουσιαστής πουλάει και αγοράζει δημοσιογράφους (τι πρωτότυπο), απατάει τη γυναίκα του βεβαίως (άντε καλέ, δε σε πιστεύω), χρηματίζεται (σοβαρά μιλάς τώρα;) και κάνει τα μύρια όσα δεν πρόλαβαν να κάνουν οι Έλληνες πολιτικοί στην πραγματικότητα. Μια σειρά καθαρά επιστημονικής φαντασίας, για όσα εξωφρενικά συμβαίνουν στη μόνη χώρα του κόσμου που έχει διεφθαρμένους πολιτικούς, τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Κλάψτε Άγγλοι και Δανοί.
Τι να σου κάνει το κατακαημένο Downton Abbey με το εγγλέζικο φλέγμα του και το καλοραμμένο του φράκο, και το δανέζικο Borgen με την αγωνίστρια πρωθυπουργίνα του; Ευτυχώς που το The Killing, πάλι από τα δανέζικα αδέρφια μας, σώζει τα προσχήματα με το σαδιστή δολοφόνο του.
Προς το λυτρωτικό φινάλε:
Πως τα καταφέρνουν όλα αυτά τα παλιοτόμαρα με τη καθημερινότητά τους; Πως έχουν καταφέρει και ελέγχουν το μηχανισμό των τύψεων; Πότε πρόλαβαν και συνήθισαν τόσο πολύ το θάνατο; Πως κοιμούνται τα βράδια; Μήπως είναι τόσο αιμοδιψείς, επειδή οι περισσότεροι από τους ηθοποιούς αυτούς δε μπορούν να παίξουν κωμωδία; Πότε πρόλαβαν να κάνουν τον Ταραντίνο βαρετό; Γιατί σπάνε τα κοντέρ της τηλεθέασης; Μήπως πραγματώνουν τις φαντασιώσεις και τα απωθημένα που μας δημιουργούν ο ανελέητος κόσμος μας και τα αφεντικά, γκόμενά μας, άλλοι οδηγοί στο δρόμο, εφορία, πολιτικοί μας, οικογένειά μας, πελάτες μας, άσπονδοι φίλοι μας, υποκριτική και κλεψιμαίικη κοινωνία μας;
Ένας Θεός ξέρει.
Αμήν.
Ο Νίκος Ορφανός είναι ηθοποιός. Θα τον βρείτε απο τις 22 Μαίου (Τετάρτη μέχρι Κυριακή) στο θέατρο Skrow στο έργο “ΕΝΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΥΠΟ ΧΡΕΩΚΟΠΙΑ” του David Lescot
Twitter: Nikos Orfanos